ضرورت تغییر رویکرد اقتصادی و حاکمیتی در حمایت از صادرات فرش ایرانی
یحیی آل‌اسحاق، رئیس شورای راهبردی فرش و رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، در نشست گرامیداشت روز ملی فرش با تأکید بر لزوم تغییر نگرش به صنعت فرش ایران، گفت: احیای این صنعت تنها با مشارکت فعال بخش خصوصی، تولیدکنندگان، طراحان و تمامی ذی‌نفعان این حوزه ممکن است.
وی با اشاره به افت شدید صادرات فرش دستباف، خاطرنشان کرد: در گذشته، صادرات فرش ایران حدود ۱۰ میلیارد دلار ارزش داشت، اما امروز این رقم به حدود ۴۰ میلیون دلار کاهش یافته است. این کاهش چشمگیر، علاوه بر تأثیر منفی بر اقتصاد ملی، معیشت میلیون‌ها نفر از فعالان حوزه طراحی، تولید و فروش فرش را نیز به خطر انداخته است.
آل‌اسحاق با بیان اینکه فرش ایرانی فقط یک کالای تجاری نیست، گفت: فرش دستباف بخشی از میراث ملی و فرهنگی ماست؛ نمادی از هویت هنری و تاریخی ایران. این صنعت، علاوه بر تأمین درآمد برای کشاورزان و هنرمندان، جایگاهی ویژه در فرهنگ و هنر کشور دارد. اما در سال‌های اخیر، به دلیل شرایط دشوار اقتصادی، تحریم‌ها و بی‌توجهی مسئولان، بسیاری از هنرمندان و فعالان این عرصه به مشاغل دیگر روی آورده یا حتی مجبور به مهاجرت شده‌اند.
وی در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره دلایل افت صادرات تأکید کرد: تحولات جهانی در بازار فرش ماشینی و تغییر سبک زندگی و معماری موجب تغییر در الگوی تقاضا شده است. در چنین شرایطی، بی‌توجهی برخی سیاست‌گذاران، تصمیمات اشتباه و رویکردهای سیاسی نادرست، این صنعت را بیش از پیش تضعیف کرده است. از سوی دیگر، صادرکنندگان ایرانی در بازارهای اروپایی با مشکلات متعددی روبه‌رو هستند؛ از جمله توقیف کالاها در گمرکات به دلیل تحریم‌ها، محدودیت در دسترسی به سرمایه‌های ایرانیان خارج از کشور و حتی مصادره برخی فرش‌های نفیس به بهانه قوانین سخت‌گیرانه کشورهای میزبان.
آل‌اسحاق با انتقاد از وضعیت موجود، خواستار تغییر رویکرد حاکمیت به این صنعت شد و افزود: شورای عالی فرش باید با رویکردی نوین، بر سیاست‌گذاری، هدایت، نظارت و حمایت از فعالان اقتصادی تمرکز کند. دولت نیز باید از مداخله در امور اجرایی خودداری کرده و شرایط را برای نقش‌آفرینی بخش خصوصی فراهم آورد.
وی تأکید کرد: اگر می‌خواهیم صنعت فرش ایران از بحران کنونی عبور کرده و دوباره شکوفا شود، باید با مشارکت جدی همه ذی‌نفعان و ایجاد فضای رقابتی و حمایت از صادرکنندگان، مسیر احیا را هموار کنیم. سیاست‌گذاری صحیح و ایجاد بسترهای مناسب، تنها راه حفظ این میراث ارزشمند ملی است.