صنعت فرش ماشینی نه پدر دارد، نه مادر!
محمدرضا انتظاری، فعال صنعت فرش ماشینی در حاشیه نمایشگاه CFE 2025 استانبول از ملزومات نمایشگاه و مشکلات صنعت فرش ماشینی سخن گفت.
انتظاری درباره حضور در نمایشگاه CFE گفت:« قطعاً برای دستیابی به هر هدفی که تعیین می‌شود، نیاز به ابزارهای مناسب و برنامه‌ریزی دقیق وجود دارد. در حوزه صادرات، این موضوع از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. صرفاً داشتن یک غرفه زیبا یا شیک در نمایشگاه‌های بین‌المللی کافی نیست و نمی‌تواند به تنهایی تضمین‌کننده موفقیت در عرضه محصولات باشد. ابزارهای لازم شامل محصولی است که با نیازهای بازار هدف هماهنگ باشد، شناخت دقیق مشتری، تحقیقات بازار و در نهایت، فروش موفق که توسط نیروهای انسانی حرفه‌ای محقق می‌شود. اگر نیروهای متخصص و کارآمد در غرفه حضور نداشته باشند، عملاً دستیابی به اهداف سازمانی غیرممکن خواهد بود. افرادی که در غرفه‌ها حضور دارند و مسئولیت معرفی و فروش محصول را بر عهده دارند، باید ابتدا به دانش تخصصی حوزه خود مسلط باشند، سپس توانایی تعامل مؤثر با مشتریان، مذاکره قوی و متقاعدسازی آن‌ها را داشته باشند. اگر این شرایط فراهم شود، قطعاً می‌توان از نمایشگاه با دست‌پر خارج شد. در غیر این صورت، موفقیت امکان‌پذیر نخواهد بود. منابع انسانی همیشه و در همه جا حرف اول را می‌زند و به عنوان بزرگ‌ترین سرمایه هر سازمانی محسوب می‌شود.»
وی درباره نحوه اشتباه رقابت در نمایشگاه افزود:« به نظر من، ابتدا باید فرهنگ‌سازی‌های لازم در این زمینه انجام شود. رفتار حرفه‌ای و اخلاق کسب‌وکار باید در بین تولیدکنندگان و صادرکنندگان نهادینه شود. متأسفانه در ایران، رقابت‌های ناسالم در سال‌های اخیر رو به افزایش بوده و هر روز بدتر از قبل می‌شود. در نمایشگاه‌ها، به جای تمرکز بر معرفی محصول و بهبود کیفیت عرضه، برخی به رقابت‌های ناسالم و کاهش قیمت‌ها روی می‌آورند. این در حالی است که رکود بازار نیز بر این مشکلات افزوده است. تولیدکنندگان ایرانی گاهی تمرکز کافی بر عرضه محصولات خود ندارند و به جای ایده‌پردازی و خلاقیت، تنها بر کاهش قیمت‌ها متمرکز می‌شوند. این رویکرد باعث می‌شود که رقابت‌ها ناسالم شود و ثبات قیمتی در بازار داخلی و خارجی از بین برود. این یکی از بزرگ‌ترین ضعف‌های صنعت فرش ماشینی ایران است. در مقابل، ترک‌ها به خوبی می‌دانند که چگونه اصول حرفه‌ای را رعایت کنند و مشتریان نیز از این نقطه ضعف ما سوءاستفاده می‌کنند. متأسفانه، برخی از همکاران ما با عرضه محصولات به قیمت‌های بسیار پایین، این روند را تشدید می‌کنند و کار را برای دیگر تولیدکنندگان سخت‌تر می‌سازند.»
انتظاری درباره مشکلات صنعت فرش ماشینی ادامه داد:« صنعت فرش ماشینی در ایران با مشکلات عدیده‌ای مواجه است. گاهی احساس می‌کنیم که این صنعت مانند کودکی است که نه پدر دارد و نه مادر. در واقع، هیچ متولی مشخص و ناظر کارآمدی برای این صنعت وجود ندارد. مشکلاتی مانند قطعی برق و کمبود انرژی نیز روز به روز این صنعت را با چالش‌های بزرگ‌تری مواجه می‌کند. ما باید با استفاده از انرژی‌های نو مانند انرژی خورشیدی یا تأمین ژنراتورهای برق، این دوره سخت را پشت سر بگذاریم تا به روزهای بهتر و شکوفایی برسیم.»
به گفته انتظاری نمایشگاه امسال استانبول نسبت به سال گذشته بهبود قابل توجهی داشت و مشتریان صادراتی متوجه حضور پررنگ‌تر ایرانی‌ها در این نمایشگاه شدند و این موضوع باعث افزایش مراجعه آن‌ها به غرفه‌های ما شد. من شخصاً از این روند راضی هستم و به آینده این نمایشگاه امیدوارتر شده‌ام. البته خطراتی نیز وجود دارد، اما امیدوارم ترک‌ها به این نتیجه برسند که حضور صنعت فرش ایران در کنار آن‌ها می‌تواند به نفع هر دو طرف باشد. حضور ما در کنار ترکیه می‌تواند به نوعی به آن‌ها نیز اعتبار بیشتری بدهد.
وی درباره سالن بین الملل گفت:« موقعیت سالن ما اگرچه درجه یک نیست، اما چندان هم بد نیست. به نظر من، با تبلیغات محیطی و استفاده از رسانه‌های مختلف، می‌توان مشتریان بیشتری را به سالن جذب کرد. تولیدکنندگان ایرانی باید با برنامه‌ریزی دقیق و استراتژی‌های مناسب، مشتریان خود را به سالن دعوت کنند. سالن‌های ۱۰ و ۱۱ اگرچه از نظر موقعیت جغرافیایی چندان مطلوب نیستند، اما با برنامه‌ریزی درست و تبلیغات مؤثر، می‌توانند به موفقیت دست یابند. شرکت‌های بزرگی مانند مرینوس توانسته‌اند با برنامه‌ریزی دقیق، در سالن‌های خود پاخور مناسبی ایجاد کنند. این موفقیت‌ها نشان می‌دهد که همه چیز به برنامه‌ریزی و استراتژی‌های درست برمی‌گردد.»