انواع عیوب فرش ماشینی هنگام خرید فرش

خرید فرش ماشینی مانند هر کار دیگری آدابی دارد. یکی از آداب یا مراحل مهم، مشاهده ظاهر فرش و بررسی عیوب ظاهری آن است. این عیوب ظاهری فرش که معمولاً در کارخانه تولید فرش به وجود می آیند کیفیت فرش را گاهی کاملاً پایین می آورد. این گونه موارد می تواند موقع خرید اینترنتی فرش ماشینی یا خرید حضوری مشکلاتی را پیش بیاورد. اگر شما با آگاهی در مسیر خرید فرش قدم بردارید می توانید مشکلات را تشخیص دهید و فرش سالم را انتخاب کنید.

نکاتی در رابطه با عیوب ایجاد شده در هنگام بافت فرش ماشینی:

۱) دو رنگی: به علت اینکه از لات های مختلف الیاف استفاده می گردد و همان طوری که در قسمت مقدمات توضیح داده شده مثل پیچی هر لات متفاوت بوده، بنابراین رنگ های یکسان دو لات امکان با یکدیگر اختلاف داشته باشد و در هنگام جایگزین کردن بوبین ها در قفسه بایستی سعی شود که از همان لات قبلی استفاده گردد و در صورت عدم رعایت این مسئله امکان به وجود آمدن این عیب زیاد می گردد.

۲) مخلوط پشم و اکریلیک (BCF): در این کارخانه قبلاً هم تالس پشمی و هم قالی اکریلیکی تولید می گردید. بنابراین امکان دارد در یک سالن یک ماشین با اکریلیک کار کند و ماشین مجاور با پشم، و در صورت عدم توجه کارگر و استفاده از الیاف مصرفی باعث ایجاد این عیب می گردد که باعث زیردست های مختلف در قالی گشته و فعلاً به علت این که اکریلیکی است این عیوب وجود ندارد.

۳) کم خابی: این عیب ها همان طوری که از اسم آن مشخص است مربوط به کم بودن ارتفاع پایل قالی هاست. این عیب باعث کاهش درجه قالی گشته و ممکن است به علت موارد زیر به وجود آید:
الف) در صورتی که یکی از قالی های تولیدی دارای ارتفاع خاب کمتری نسبت به قالی دیگر باشد، این عیب مربوط به تنظیم تیغه جدا کننده دو قالی است که از بین فاصله دو میز بالایی و پایینی که قالی ها بین آن قرار دارند و تیغه از بین فاصله عبور می کند، می باشد.
ب) در صورتی که دو قالی دارای ارتفاع خاب کمی باشند، این عیب مربوط به کم بودن فاصله بین دو میز می باشد و این عیب ممکن است در اثر اشتباه گذاردن اکستنترهای تشکیل دهنده قالی نیز باشد.

۴) ناهمواری: این عیب بدین صورت است که در سطح قالی ارتفاع پایل های متفاوتی را مشاهده می کنیم. اگر این عیب در عرض قالی مشاهده شود (برای چندین پود متوالی)، مربوط به سیستم باز کننده نخ تار قالی هاست که این مسئله باعث نایکنواخت باز شدن نخ تار گشته که در صورت باز شدن بیش از حد باعث ارتفاع زیاد پایل در آن رج های مربوط در صورت باز نشدن نخ تار باعث کم شدن ارتفاع پایل در آن رج ها می گردد. اگر این عیب در طول قالی مشاهده شود، به کشش نخ خاب از قفسه می باشد. این مسئله در مورد بوبین هایی که در انتهای قفسه چیده می شوند، بیشتر اتفاق می افتد. البته لازم به ذکر است جهت کاهش این عیب قفسه ا از جلو (عقب ماشین) به عقب برگردد و در صورت ماندن قفسه، قسمت های انتهایی آن خالی باشد.

۵)  خرابی تیغ: این عیب در صورتی که سنگ تیز کن تیغ از بین رفته یا احتمالاً در اثر موارد دیگر مانند افتادن اجسام سخت و فلزی در مسیر تیغ باعث زدگی سطح تیغ گشته و بدین صورت تیغ نتواند برش کامل نخ های خاب را داشته باشد و از آنجایی که دو سنگ تیزکن تیغ در دو طرف ماشینی قرار دارد و این عیب کمتر اتفاق می افتد.

۶)  خاب کندگی: این عیب در اثر سفت شدن نخ خاب در قفسه به وجود می آید.

۷)  دو پودی: این عیب در صورتی که نخ پود در وسط قالی پاره گردد و کارگر از بیرون آوردن نخ باقیمانده خاب دار می کند. نخ پود جدید نیز دوباره از همان طرفی که ماکو حرکت کرده بود گذاشته شود، دو پود در مجاور یکدیگر قرار می گیرد.

۸)  روده شدن پود پشت قالی: این عیب در اثر گره های نایکنواخت و کلفت روی نخ پود یا پرزدار شدن درهم گره خوردن نخ پود به وجود می آید که به صورت برجسته در پشت قالی مشاهده می گردد و باعث کاهش درجه نمی گردد.

۹)  پارگی و اشتباه طراحی چله: این عیب توسط پاره شدن در ماشین و عدم مشاهده کارگر یا این که در موقع نخ کشی چله از وردها طرحی نخ را به اشتباه از میل میلک مربوط به خودش عبور نداده و اشتباهاً از میل میلک مجاور عبور داده شود، به وجود می آید. در هر صورت تالس در آن قسمتی که نخ چله ندارد، سست می باشد که این در رفوگری رفع، و باعث کاهش درجه قالی می گردد، و در صورتی که بیش از یک نخ چله باشد، مجبور به ضایعات نمودن آن قالی می شوند.

۱۰)  پارگی و اشتباه طراحی نخ خاب: در صورت پاره شدن نخ خاب در قفسه و یا خالی شدن بوبین مربوط در فقسه باعث خالی نمودن خاب قسمتی از قالی که توسط این نخ تشکیل می گردد، می شود و بدین صورت در ردیف این نخ خاب در جاهایی که بایستی این نخ بافت رود، خالی خواهد بود. همچنین ممکن است در هنگام عبور دادن نخ های خاب از هارنیش، طراح به اشتباه نخ کش کند و در این صورت نقشه قالی به هم خورده و تداخل رنگ در نقشه نیز خواهیم داشت. بدین صورت در یک زمینه مربوط به رنگ مشخص رنگ دیگری یافت می گردد.

۱۱) خرابی شانه: این عیب ممکن است در اثر کار زیاد شانه و مستهلک شدن آن و شکستگی بعضی از دندانه شانه در موقع دفتین زدن باعث ایجاد تراکم مورد نظر نشده، ‌و بدین صورت کاهش تراکم پودی و افزایش طول قالی گردد که در صورت بیش از حد بودن، باعث کاهش درجه قالی می گردد، یا در اثر دندانه شکسته شده شانه تعداد زیادی نخ از یک دندانه عبور نمودن در اثر درگیری و گره خوردگی باعث پارگی نخ های تار خاب می شود.

۱۲) ریختگی و خرابی ‍‍ژاکارد: ریختگی ژاکارد مربوط به خرابی میله فرمان عمودی (قلاب ها) می باشد و بدین صورت در موقع حرکت بالابرها به آنها متصل نشده و در پایین می مانند و بدین صورت نخ خاب نیز در پایین مانده و باعث کچلی در سطح قالی می گردد، و یا به علت عدم رعایت Timing بدین صورت که تنظیم زمانی بدین ژاکارد- دفتین و پرتاب ماکو به خورده باشد. برای رفع این عیب بایستی علاوه بر تنظیم ژاکارد از نظر زمانی و مکانی، تمامی قلاب ها نیز بازرسی گردد و در صورت شکستگی در بعضی از آنها تعویض گردد.

۱۳)  حوله بافت و گیر کردن کارت: بدین صورت است که بافت قالی ثابت و نقشه تکرار می شود که این ممکن است علت مکانیکی داشته باشد و بدین صورت است که سیلندر تعویض کارت به علل مختلفی حرکت نکند و همیشه یک کارت ثابت روی سیلندر فرمان قرار داشته و بافت انجام می شود و یا ممکن است در قسمت طراحی اشتباهاً چند کارت از یک نوع را به طور متوالی دوخت نمایند و این کارتها دارای طرح بافت یکسان می باشد.

۱۴) به هم ریختگی نقشه: بدین صورت که نقشه روی قالی به وضوح مشاهده نشده و تداخل رنگها را داشته باشیم، این عیب به علت اشتباه در خواندن نقشه و پانچ آن روی ماشین پانچ باشد.

۱۵)  ناهماهنگ شدن کارتها: این عیب در موقعی که یک سری کامل از نقشه یک تالس آماده شده، امکان دارد اشتباهاً کارتها شماره زده شده باشند که در انتهای کار به یکدیگر دوخته شوند که نتیجتاً باعث اشتباه در نقشه باشد.

۱۶)  نقشه شکسته: اگر در موقعی که چندین کارت برای آوردن طرح گل چیده شوند،‌ در موقع دوخت کردن کارتهای و یک کارت دوخته نشوند و جای ‌آنها خالی باشد، در موقع بافت رفتن به علت نبودن کارت مربوط شکستگی در طرح به وجود می آید یا ممکن است سیلندر فرمان به عللی جای تعویض یک کارت، دو کارت و چند کارت را به جلو برد و در نتیجه به ازای کارتهای عبور داده شده، بافت انجام شده و شکستگی در طرح ایجاد می نماید.

۱۷)  تیغ خوردگی- پارگی: این عیب در اثر برخورد تیغ به تالس باعث پارگی تالس شده و یا امکان دارد در اثر گیر کردن تالس با قسمتی از ماشین باعث پاره شدن تالس شود.

۱۸)  کمبود یا اضافه متراژ: که بر اثر عللی مانند خرابی شانه،‌ اشتباه بودن دنده متغیر تراکم پودی در پودی ها باعث تغییر متراژ تالس شود که در اثر تغییرات زیاد باعث کم شدن درجه تالس می گردد.

۱۹)  کارت مورب: هنگامی که سیلندر فرمان جهت تعویض کارت حرکت دورانی انجام می دهد، در بعضی از مواقع کارت دقیقاً بر روی سیلندر فرمان قرار نمی گیرد و به صورت مورب بر روی یال چند ضلعی سیلندر فرمان قرار می گیرد و بدین ترتیب عده ای از سوزنها که کارت در مقابل آن قرار نگرفته بافت انجام می دهند و عده دیگر از سوزنها که با قسمتی از کارت تماس دارند به طور نامرتب و طبق بافت،‌ بافت نرفته و بعضی که نبایستس بافت رود بافت می رود و در نتیجه روی تالس عیب کارت مورب ایجاد می شود.

۲۰)  کمبود سر طاقه یا کجی سر طاقه – کجی حاشیه: موقعی که یک تالس بافته می شود، باید تا شروع تالس بعدی یک فاصله ای وجود داشته باشد و این قسمت به بافت (گونی بافت) یا ساده بافت معروف است. اگر این فاصله کم باشد، در موقع برش (جدا کردن تالس از ماشین) و دوخت مجدد آن برای عملیات تکمیل با اشکال مواجه خواهیم شد و ماشین دوخت (سر دوز) نخواهد توانست به راحتی  دو تالس را به هم دوخت کند. پس در موقع بافندگی، پس از اتمام باید تعداد کارتهای ساده (بدون سوراخ) به مقدار کافی وجود داشته باشد. در صورت کمبود، بافنده باید با دست این کارتها را تکرار کند تا مقدار بافت بدون پرز (ساده بافت) کامل شود.
عیب کجی سر طاقه در مواقعی که بخواهیم قالبها را از ماشینی جدا نماییم، توسط کارگر به وجود می آید و بر اثر بی دقتی آن شخص قسمت ساده بافت بین دو تالس صاف و یکنواخت برش نمی خورد و در موقع دوخت مجدد قالبها در قسمت تکمیل، ماشین دوخت نخواهد توانست دو تالس را به راحتی به هم بدوزد.

۲۱) خرابی و کمبود کناره: در قسمتهایی انتهایی هر تالس از چهار طرف یک قسمت ساده بافت که رنگ آن بستگی به رنگ زمینه تالس دارد و مقدار آن ۲ الی ۳ سانتی متر می باشد. اگر این مقدار کمتر از حد معمول باشد، در قسمت بافندگی عیب محسوب می شود. ممکن است این عیب از کارتهای قسمت ژاکارد باشد. همچنین در بعضی مواقع ممکن است بعضی رنگ های دیگر (تغییر از رنگ زمینه) در این دیده شود که این نیز ناشی از اشتباه در کارت می باشد. هم چنین کمبود کناره باعث می شود که وقتی کناره های تالس دوخت خورد، عرض قسمت کناره کاهش یابد.

۲۲)   روغن زدگی: در ماشین بافندگی در هنگام بافت تالس ممکن است لکه های روغن از قسمت های مختلف ماشین مثل ژاکارد یا تشک روغن با راکل های تشکیل دهنده و یا قسمت های دیگر بر روی چله ها و یا نخ های خاب می ریزد و دریافت لکه های روغن روی تالس ایجاد می نماید.

۲۳)  جای خالی: در اثر پاره شدن نخ خاب ایجاد می شود که به صورت رگه های طولی در پشت قالی است.

۲۴)  نخ اضافی: در اثر بالا رفتن جمع میل میلک که یک میل میلک به بقیه گیر کرده است.

۲۵)  تکرار سیلندر: در اثر تعویض نشدن کارت طرح قالی نقشه یک قسمت تکرار شده است.

۲۶)  اشتباه نقشه: در اثر اشتباه بودن نقشه یا غلط سوار کردن نقشه اتفاق می افتد.

۲۷)  اختلاف پارتی رنگی: در اثر جایگزین کردن بوبین دو رنگ در یک قسمت یا شیدهای مختلف یک رنگ باشد.

۲۸)  روزدگی آهار: در اثر مصرف بیش از حد آهار مصرفی که باعث نفوذ به روی قالی می کند.

۲۹)  پارگی تار: در اثر پارگی نخ تار و عدم رسیدگی کارگر مربوطه است.

۳۰)  راه راه شدن عرض: این عیب در اثر تنظیم نبودن تیغ تراش در مرحله تکمیل اتفاق می افتد.

۳۱)  قفسه: در اثر گیر کردن چند هارنیش یا بودن پرز در لابه لای نخ تار یک واحد کوچک بدون خاب می شود.

۳۲)  خاب سوختگی: عیبی که در اثر استفاده از نخ های خاب با دو جنس و عدم دقت و توجه تکمیل به این تفاوت اساسی که یکی از نخ ها ذوب شده که در سطح قالی ظاهر مشاهده می شود.

۳۳)  قلاب خوردگی: این عیب در هنگام پشت پاک کنی قالی زیر که عدم تنظیم ماشین پشت پاک کنی باعث بر تراش خوردن پشت قالی و نخ های بریده یا بیرون کشیده در پشت قالی فراوان دیده می شود.

۳۴)  خرابی ریشه و زیگزاگ: عدم تنظیم چرخ ریشه یا زیگزاگ که در فواصل معین و با خط مستقیم عمل نشده است.

۳۵)  عیوب متفرقه: این عیب مثل بافته نشدن یک قسمت نقشه است که در اثر خالی شدن ماکو از پود و تنظیم طرح با نقشه می شود.

عیب هایی نیز در موقع تکمیل و پس از درجه بندی اولیه در تالس به وجود می آید. امکان عیوب زیر وجود دارد که درجه تالس را کاهش می دهد که عبارتند از:

۱) خرابی پشت پاک کنی: به علت تنظیم نبودن شانه ها و اهرم ها صفحه ای در ماشین تراش پشت تالس زیری که معمولاً پاک می گردد، خوب پاک نشده و در محل های سر نخها به وفور مشاهده می شود.

۲) سوزنی بودن آهار: اگر آهار دقیق باشد و بیش از حد به تالس زده شود، به نخهای خاب روی تالس نفوذ کرده و سطح تالس را خراب می کند. در این صور به این عیب، سوزنی شدن آهار می گویند و این بیشتر در مورد تالس زیر می باشد که وزن کمتری داشته و محل بیرون کشیدن نخ ضایعات در ماشین پشت پاک کنی خالی است و باعث نفوذ آهار به سطح تالس می شود.

۳) کمبوود آهار: اگر آهار کم زده شود، باعث شل شدن تالس یا انعطاف پذیری بیش از حد تالس شده که این مسئله مستعد برای تالس نیست و نیز باعث کاهش ریشه به خصوص در قسمت وسط می گردد و باعث زود کنده شدن پایل ها و کاهش دوام و عمر آنها می شود.

۴) خرابی شیرینگ: اگر تیغ ماشین شیرینگ کند شود و تنظیم مکانی مناسبی نداشته باشد، باعث کندگی در سطح تالس و به وجود آوردن رگه های عرضی روی تالس می شود. بدین صورت که در نقاط مختلف تراش های متفاوتی را مشاهده خواهیم بود و این تراش ها در عرض تالس ثابت خواهد ماند.

۵) خرابی زیگزاگ و ریشه: همان طوری که پیداست، این عیب در مرحله دور دوزی، ریشه دوزی به وجود می آید و اگر چرخ ریشه دوز یا زیگزاگ تنظیم نباشد، این امر موجب می گردد که ریشه ها در ردیف طولی قرار نداشته و باعث کاهش مرغوبیت تالس می گردد.

۶) سایه روشن: در هنگام تکمیل تالس، این عیب بر اثر فشار غلتک های ماشین قسمت که با سطح تالس در تماس هستند ایجاد می شود. هم چنین تغییر جهت حرکت غلتک ها نیز در قسمت های مختلف دیگر باعث می گردد که قسمت های مختلف تالس متفاوت باشد و یک حالت سایه روشن ایجاد کند. این عیب به خصوص در ماشین آهار موقعی که پشت تالس رطوبت زده و یا آهار رقیق به آن زده می شود، با فشار کم غلتک ها باعث ایجاد خاب و از طرفی با کم و زیاد بودن مقدار تر بودن ریشه ها مقدار زاویه خاب فرق نموده و بنابراین انعکاس نورهای مختلف را در سطح تالس مشاهده باشیم.

۷) کجی سر طاقه: در قسمت تکمیل نیز در هنگام جدا کردن قالی ها ممکن است کارگر موقع برش دو قالی نتواند در یک خط مستقیم قسمت ساده بافت بدون پرز را برش دهد و به همین دلیل این عیب به وجود آید.

۸) رفوی مشخص: بعضی از قالی ها که دارای کمبود یا خرابی و یا اشتباه بافت یا کچلی و…. دارند. در قسمت تکمیل توسط افراد رفوگری این عیوب برطرف می شود و ممکن است رفوگر این عیوب را خوب برطرف نکند و یا اصلاً به آنها برخورد نکند و در قسمت بازدید نهایی و یا کنترل نهایی پس از ماشین آهار به صورت برجسته و یا عدم وجود بافت در آن قسمت کاملاً در پشت تالس مشخص می باشد.

۹) نداشتن سر طاقه: در موقع برش قالب ها توسط کارگر در قسمت تکمیل، کارگر قسمت ساده بافت را خیلی نزدیک به پرز کناره برش دهد، به طوری که اصلاً سرطاقه وجود نداشته باشد. این مسئله موجب می شود که در هنگام ریشه کردن تالس در قسمت نهایی تکمیل با اشکال مواجه می شویم.

۱۰) روغن زدگی: این عیب نیز ممکن است در روی تالس توسط ماشین های تکمی لایجاد شود و ریخته شدن لکه های روغن بر روی تالس از ماشین های مختلف تکمیل این عیب را ایجاد می کند.