چگونه پارگی فرش های ماشینی و دستبافت را ترمیم کنیم؟

پارگی فرش یکی از بدترین آسیب هایی است که به علل مختلف ممکن است در بافت فرش های محبوب شما ایجاد شود. نکته مهمی که باید در خصوص این نوع آسیب به خاطر داشته باشید این است که اگر محل پارگی به سرعت رفو نشود، در اثر راه رفتن سایر قسمت های فرش نیز دچار پارگی می گردد. در این مقاله از فرش اکباتان قصد داریم در خصوص انواع پارگی فرش و روش های اصلاح آن در فرش ماشینی و دستبافت صحبت کنیم.  

انواع پارگی فرش دستبافت و ماشینی

پارگی فرش به آسیبی گفته می شود که در اثر آن قسمتی از تار و پود فرش دچار از هم گسستگی شده و قسمت های اطراف آن نیز به علت نازک شدن مستعد پارگی هستند. متناسب با شدت آسیب، پارگی در فرش های ماشینی و دستبافت انواع مختلفی دارد که شامل موارد زیر است:

انواع پارگی فرش دستبافت

* پارگی در قسمت وسط فرش

*پارگی در مکان اتصال ریشه ها به فرش

*پارگی در قسمت های طولی و یا عرض فرش

*پارگی در مکان اتصال شیرازه ها به فرش

انواع پارگی در فرش ماشینی

* پارگی به علت شل شدن چسب های قسمت پشت فرش

*پارگی در مکان اتصال ریشه و شیرازه به فرش

*پارگی در قسمت وسط فرش

*پارگی در قسمت های عرضی و یا طولی فرش

دلایل پارگی فرش ها

فرش ها دارای بافت های منسجم و بسیار محکمی هستند؛ بنابراین به راحتی دچار آسیب نمی شوند. با این حال دلایل مختلفی وجود دارد که علت پارگی اکثر فرش ها آن موارد هستند.

برای آشنایی بیشتر شما در این قسمت از مقاله به مهم ترین دلایل پارگی فرش ها اشاره شده است:

* خاک گیری و شستشوی غیر اصولی فرش (بعضی از دستگاه ها و ماده های شیمیایی که برای شستشو استفاده می شوند سبب آسیب های جدی به فرش می گردند)

* ساییدگی قسمت های مختلف فرش و راه رفتن روی آن

* پوسیدگی الیاف و تار و پودهای فرش

* تا کردن غیر اصولی فرش (توصیه می شود برای جلوگیری از آسیب دیدگی حتما قبل از تا کردن فرش ها کمی آن را نم دار کنید)

* رد کردن انواع سیم و کابل از زیر فرش و راه رفتن روی آن

انواع پوسیدگی فرش

انواع روش های اصلاح و رفو فرش

روش های اصلاح و رفو فرش متناسب با نوع فرش و آسیب آن متفاوت است. متداول ترین روش اصلاح قسمت های دچار پارگی فرش به صورت زیر است:

1. ابتدا قالی را به سمت پشت بر می گردانند سپس آن را به وسیله ی چوب و میخ های مخصوص به میز کار متصل می کنند.

2. در مرحله ی بعدی سمت دیگر فرش را در نزدیک سمت ثابت قرار داده و قسمت آسیب دیده را تار و پودکشی می کنند. پس از عملیات ترمیم کامل فرش، عمل گره زدن انجام می شود.

اصلاح پارگی فرش برای پارگی های دارای شکل هندسی

پارگی با شکل هندسی به پارگی های کوچکی می گویند که به علت شکل خاصی که دارند، امکان ترمیم به صورت متداول وجود ندارد. مهم ترین دلایلی که باعث می شود فرش ها به این شکل پاره شوند، موارد زیر است:

* ساییدگی و سپس پاره شدن تار و پود فرش در اثر شستشو در قالیشویی ها

* گیر کردن قسمتی از فرش به وسایل در هنگام جابه جایی

* افتادن اشیای سنگین و نوک تیز مانند: چاقو، بلورهای لوستر و ...

* موگیری و رفوگیری غلط فرش که منجر به آسیب دیدن تار و پودهای فرش می شود

* قرار دادن طولانی مدت اشیای سنگین مانند پایه ی تخت یا مبل

روش رفوگری برای پارگی های دارای شکل هندسی

1. در ابتدا شکل و میزان پارگی فرش را بررسی می کنند.

2. سپس متناسب با اندازه ی پارگی به میزان دو برابر طول نخ مورد نیاز برای اصلاح فرش، خامه هم رنگ را تهیه کرده و عملیات چله کشی تار و پودهای فرش را آغاز می کنند.

3.از آنجایی که نقشه ی فرش در اختیار رفوگران قرار ندارد، عملیات رفوگری فرش ها با روش تصویر سازی ذهنی انجام می شود و در قسمت پارگی، تار و پودهای مناسب جایگزین می شوند.

4. بعد از اضافه کردن پودهای مناسب در قسمت آسیب دیده، فرش را به سمت رو برگردانده و از طریق سرنخ گیری (برش قسمت های اضافه و بلند الیاف های فرش) فرش ها را تراز می کنند.

روش اصلاح پارگی در محل اتصال ریشه ی فرش

در روش اصلاح و رفوگری ریشه های آسیب دیده، ابتدا به این موضوع توجه می کنند که آیا پارگی در قسمت کوچکی از ریشه ایجاد شده و یا به علت آسیب گسترده لازم است ریشه های فرش را جدا کرده و مجددا بافته شود. متداول ترین دلایلی که ریشه های فرش ها دچار آسیب می شوند، شامل موارد زیر است:

* پوسیدگی و ساییده شدن فرش ها در محل ریشه و یا نزدیک آن (به علت استفاده ی زیاد، تعمیر غیر اصولی و استفاده از شوینده های نامناسب)

* بیدخوردگی الیاف های فرش

* گیر کردن و پاره شدن ریشه های فرش به علت جابه جایی

* گره خوردگی و خواباندن ریشه ها به سمت زیر فرش

روش ترمیم پارگی ریشه های فرش

برای اصلاح ریشه های پاره شده در فرش ها چنانچه پارگی فقط در قسمت کوچکی از فرش ایجاد شده باشد تعمیر جزئی از طریق بافت مجدد ریشه ها صورت می گیرد. در این روش فرش ها را به میزکار متصل می کنند سپس با استفاده از الیاف های هم جنس و هم رنگ سایر ریشه های فرش، از آخرین رج فرش مجددا ریشه ها را می بافند.

روش اصلاح پارگی فرش در منزل

در ابتدا لازم به این نکته اشاره کنیم که اصلاح پارگی فرش ها اقدام بسیار تخصصی است، بنابراین با وجود راهنمای های این مقاله توصیه می کنیم اصلاح فرش های خود را به رفوگران با تجربه بسپارید. چنانچه به دلایلی ریسک آسیب دیدن بیشتر فرش های خود را پذیرفته اید و قصد دارید خودتان در خانه این کار را انجام دهید توصیه می کنیم متناسب با علت پارگی و نوع آسیب فرش، روش های زیر را در پیش بگیرید.

اصلاح پارگی فرش ناشی از افتادن سیگار

برای اصلاح قسمت آسیب دیده ی فرش لازم است قسمت سوخته شده را با سمباده یا قیچی ابرو با ظرافت زیاد قیچی کنید. سپس روی قسمت آسیب دیده را جارو بکشید تا بقایای الیاف های اضافه از روی آن پاک شود.

در مرحله ی بعدی چنانچه هنوز آثار سوختگی روی فرش وجود داشت، آن قسمت را با محلول آب اکسیژنه یک به ده رنگ بری نمایید. پس از رنگ بری دو طرف قسمت پاره شده ی فرش را با نخ مخصوص و هم رنگ فرش به یکدیگر بدوزید.

اصلاح پارگی فرش ناشی از سوختگی با شمع

در صورتی که پارافین داغ شمع روی فرش یا موکت شما افتاد و سبب تغییر رنگ و پارگی آن شد، لازم است پارچه کتان خیس را به صورت ضربه ای در قسمت آسیب دیده فشار دهید. سپس بررسی کنید که پارافین سفت شده و یا هنوز داغ است. اگر بقایای پارافین روی فرش سفت شده بود می توانید پارچه ی کتان را روی قسمت آسیب دیده قرار دهید و با اتوی داغ آن را گرم کنید.

این کار باعث ذوب شدن و چسبیدن پارافین به پارچه می شود. پس از جدا نمودن پارافین از فرش، دو طرف قسمت های پاره شده ی فرش را با نخ های هم رنگ به یکدیگر بدوزید. برای تغییر رنگ ناشی از سوختگی با شمع نیز می توانید به طور مشابه از محلول آب اکسیژنه یک به ده استفاده کنید.


در نهایت مجددا توصیه می کنیم برای انجام رفوگری و تعمیر تخصصی، فرش آسیب دیده ی خود را به رفوگران با تجربه بسپارید و از دستکاری قسمت آسیب دیده ی فرش خودداری کنید.