از سوسک فرش بیشتر بدانید!

سوسک فرش یک گونه از سوسک چرم خوار است که هم پارچه و هم منابع غذایی را مورد حمله قرار می دهند.

در این مقاله سعی کرده ایم با بررسی شکل ظاهری و مشخصات فیزیکی سوسک های فرش بالغ و لاروهای آن ها ، رژیم غذایی، چرخه زندگی و تولید مثل سوسک های فرش شما را تا حد امکان با این حشره آشنا کنیم سپس علائم آلودگی محیط به این سوسک ها را به شما آموزش داده و در پایان روش های پیشگیری از ورود این سوسک ها و روش های مبارزه و ریشه کنی آن ها را خدمت شما عزیزان ارائه نماییم.

 شکل ظاهری سوسک فرش

گونه های متنوعی از دسته سوسک فرش وجود دارد که از شایع ترین آن ها Variegated Carpet beetle می باشد ولی از لحاظ رفتاری و شباهت ظاهری تقریباً اکثر گونه های این خانواده به هم شباهت دارند.

طول بدن : طول بدن بیشتر گونه های سوسک های فرش بین 1 تا 4 میلی متر در بالغ ها می باشد.

شکل بدن: سوسک های فرش دارای بدنی بیضی شکل هستند.

رنگ : گونه های مختلف سوسک های فرش را از طریق رنگ های مختلف بدنشان از جمله سیاه - سفید و زرد با نقش و لکه های رنگی بر روی سطح بدنشان می توان شناسایی نمود. برخی از گونه های سوسک های فرش به رنگ نارنجی هم دیده می شوند.

تخم سوسک فرش : تخم سوسک فرش به رنگ سفید و شفاف با اندازه 1 تا 0/5 میلی متر است که به سختی قابل دیدن می باشد.

لارو حشره: لارو سوسک فرش عموماً به رنگ قهوه ای روشن تا سیاه رنگ با پوشش متراکم از مو و پرز می باشد. آن ها قادر به حرکت می باشند. زایده ای طلایی رنگ متمایز  نشانه ای از توسعه و رشد آن ها می باشد. اصولاً سوسک های فرش از سوسک های بالغ بزرگتر بوده و اندازه ای در حدود 2/5 سانتی متر داشته و قبل از تبدیل شدن به حشره بالغ چندین بار پوست اندازی می کنند. حشرات بالغ ها کمتر از 0/5 سانتی متر طول و دارای رنگ های متنوع می باشند در هر مرحله از پوست اندازی رنگ لارو سوسک فرش و میزان کرک و پرز موجود روی سطح بدنشان تفاوت دارد به همین دلیل برخی لاروها روشن و برخی کاملا تیره به نظر می آیند.

 چگونه از وجود سوسک فرش در منزل مطلع شویم؟

با توجه به اینکه رژیم غذایی سوسک های فرش از الیاف و منسوجاتی مانند پارچه (پروتین کراتین الیاف) می باشد در صورت ورود لاروهای سوسک فرش به محیط داخل منزل در قسمت های درزها و شکاف های منزل از جمله چهارچوب درب و کمدها و قرنیز دیوارها مستقر شده و  شروع به تغذیه و رشد و تکثیر می نمایند. سوسک فرش بالغ از درزها و شکاف ها و از در و پنجره ها وارد می شوند و در نزدیک ترین منبع تغذیه برای لارو خود تخم ریزی می نماید که عموما این منبع از جنس پارچه و الیافی مانند فرش ها، مبلمان، لباس، پشتی ، رختخواب و ... می باشد تا لاروها بتوانند به راحتی تغذیه داشته باشند و به این صورت اکثر وسایل الیافی را آلوده می نمایند و در صورت عدم اقدام به ریشه کنی و مبارزه با سوسک های فرش، به صورت مداوم از وسایل الیافی مانند فرش و لباس تغذیه می کنند و چرخه زندگی فعالیت خود را خواهند داشت و پس از مدتی بخش وسیعی از وسایل منزل را آلودگی در بر می گیرد و می تواند به آن ها خسارت سنگینی وارد نماید.

مواجه شدن با سوسک های فرش در بین وسایل منزل قطعاً امری ناراحت کننده است به این دلیل که این حشرات قادراند آسیب و خسارت سنگینی را به وسایل منزل وارد نمایند از جمله سوراخ شدگی لباس، رختخواب، پارچه مبلمان، فرش و ... 

خطرات وجود سوسک فرش و قالی و مبل در منازل تا چه حد جدی است؟

شفیره سوسک فرش بیشترین آسیب و خسارتی که  لاروهای سوسک های فرش در منازل  وارد می کنند به اقلامی مانند فیبرهای طبیعی نظیر پشم، ابریشم، پر، حشرات مرده و چرم و ... می باشد که این حشرات در حالت لارو به خاطر وجود پرزهای زبر روی سطح بدنشان، پوست شما را نیز تحریک می کنند و برخی افراد بدنشان به این لاروها واکنش شدید نشان داده و گاهی با گزش ساس و سایر حشرات مکنده اشتباه می گیرند.

سوسک های فرش پس از بلوغ دیگر مانند لارو ها از الیاف تغذیه نمی کنند و تنها از گرده های گیاهان و گل ها تغذیه می نمایند. حشرات بالغ سوسک های فرش به عنوان حشرات مزاحمی به شمار می آیند که به سمت نور جذب می شوند اگر چه مشاهدۀ حشرات بالغ نشان دهندۀ وجود لارو و تخم سوسک های فرش نیز می باشد و از طرفی لزوم سمپاشی و مبارزه را به شما یادآوری می کند تا بتوانید از خسارت های وارد شده توسط سوسک های فرش پیشگیری نمایید.

 نشانه هایی از وجود آلودگی بید فرش

آلودگی ناشی از سوسک های فرش تا مدت های طولانی می تواند پنهان بماند و پس از اینکه خسارت های شدیدی به وسایل الیافی مانند رختخواب، لباس ها، فرش، پارچه مبلمان و ... وارد شد، می توان متوجه وجودشان در محل سکونت خود باشیم از طرفی سوسک های فرش میزان خسارت بیشتری را نسبت به بیدها به وسایل ما وارد می نمایند.

 شناسایی سوسک فرش بالغ

حشرات بالغ بیشتر در هنگام پرواز جذب نور می شوند بنابراین ممکن است سوسک فرش بالغ را در محل هایی با نور بیشتر مانند اطراف پنجره و لامپ ها قابل مشاهده نماییم .

لارو ها بیشتر بر روی سطوح حرکت کرده و از الیاف تغذیه نموده تا اینکه بعد از مدتی سوراخ هایی را روی سطح الیاف ایجاد می کنند که این در حالتی است که شدت آلودگی بسیار بالا می باشد.

لارو ها چند بار پوست اندازی می کنند تا به حشرات بالغ تبدیل شوند که در محل ایجاد خسارت می توان برخی اوقات پوسته های ان ها را مشاهده کرد.

اندازه و رنگ سوسک های فرش با توجه به نوع الیافی که تغذیه کرده اند و گونه های مختلفشان تا حدودی متفاوت می باشد.

 روش های پیشگیری از ورود سوسک فرش به منزل

1کلیه درزها و شکاف های منزل بخصوص زیر فرش ها و زیر قسمتی از مبلمان که قابل حرکت نیست به صورت کامل باید جاروبرقی کشیده شود.

2قسمتی از فرش ها که که در قسمت هایی مانند زیر مبلمان و کمدهای بزرگ قرار دارد گاهاً با جابجا کردن و چک کردن فرش ها، باید از سالم بودن آن ها اطمینان حاصل کنیم.

3در پایان هر فصل وکیوم و بسته بندی لباس ها را چک کرده و در صورت امکان آن ها را تعویض نمایید.

4پس از خرید گیاهان قبل از ورود به خانه  باید کاملاً بازرسی شوند.

5در صورتی که تراکمی از فضای سبز در محیط اطراف منزل شما وجود دارد تا حد امکان اصول بهسازی محیط را رعایت نموده تا از ورود حشرات از محیط خارج به داخل پیشگیری شود مثلا با استفاده از نصب توری برای پنجره ها و یا درزگیر مناسب دور درب و پنجره ها از ورودشان به منزل جلوگیری کنیم.

چرخه زندگی و تولید مثل سوسک های فرش

چرخه زندگی حشره سوسک های فرش با توجه به شرایط محیطی ( آب و هوا، رطوبت ، تغذیه) بین 1 تا 3 سال است. تحقیقات نشان داده که درجه حرارت تأثیر زیادی بر رشد لاروها داشته ولی رطوبت اثر کمتری را بر رشد لاروها خواهد داشت. لاروهای سوسک فرش در بهار و اوایل تابستان از تخم در می آیند و در اطراف الیاف شروع به تغذیه می کنند.

سوسک های فرش بالغ در اواخر تابستان ظاهر شده  و قابلیت پرواز دارند و تنها از گرده و نشاسته گیاهان تغذیه می کنند و در این مرحله فقط تخم ریزی می نمایند. عمر سوسک های فرش بالغ حدود دو هفته می باشد که در طی این دوره کوتاه جفتگیری کرده و چرخه جدید هم تشکیل می دهند. تعداد تخم سوسک های فرش بین 25 تا 100 تخم  بوده که از آن ها حفاظت می کنند و در عرض 2 هفته تخم ها به لارو تبدیل می شوند و سپس لاروها در شرایط مختلف رطوبتی و دمایی بالغ می شوند تبدیل لاروها به حشرات بالغ با توجه به شرایط مساعد آب و هوایی و تغذیه حدود یکسال زمان می برد که تنها منبع تغذیه لاروها برای بقای آن ها و تبدیل شدن آن ها به حشرات بالغ تغذیه از الیاف می باشد.

 عادات غذایی سوسک های فرش

حشره سوسک فرش بالغ فقط از بذر و شهد و شیره گیاهان و گل ها تغذیه می کنند و این در حالی است که لاروها فقط از مواد حیوانی، گیاهی از جمله مو، نمد و پشم، خز و پر، چرم و ابریشم و ... تغذیه می نمایند.

 محل زندگی سوسک های فرش 

سوسک های فرش بالغ قادراند در داخل و خارج از محل سکونت ما زندگی کنند اما سوسک های فرش ماده ترجیح می دهند در نزدیکی محلی که تخم ریزی می کنند و شرایط مساعدی برای تغذیه لاروهایشان فراهم است مستقر شوند که به راحتی تأمین غذا برایشان امکان پذیر باشد. این آفات از طریق درزها و شکاف های دیواره ها و دودکش ها به محیط داخل ساختمان راه پیدا می کنند و از باقیماندۀ حشرات و لاشه حیوانات مرده نیز تغذیه می نمایند.