با توجه به اینکه کیفیت بافت فرش و نوع نخ بکار رفته در فرش بسیار مهم است و بایستی دقت بسیاری در انتخاب فرش با کیفیت کرد، نقش و نگار فرش، جزو اولویتهای اصلی بشمار می رود. بی شک فرش ایرانی نشانه هویت ایرانی است و نقش فرش جدا از آنکه در کدام منطقه از حوزه فرهنگ ایرانی بافته شده باشد، از چه مواد اولیه در آن استفاده شده یا رنگبندی آن به چه صورت است؛ بازگوکننده آئینی از تاریخچه ایرانیان است.
هنر ایرانی به دلیل ریزه كاری و ذوقی كه هنرمندان این مرز و بوم، در انواع طرح ها و صنایع دستی خود به كار برده اند، هنر تزئینی نامیده می شود. یکی از كاملترین و گسترده ترین شكل این هنر را روی فرش می توان دید.
طرح اسلیمی
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان حوزه نگارگری و تاریخ ایران، اسلیمی از کلمه ي اسلیم به معنی جوانه و ریشه گرفته شده است. طرح اسلیمی یکی از نقشهای مهم و اصلی در هنر نگارگری ایرانی از دوره باستان تا به امروز است و یکی از طرح هایی است که از دوران صفویان، توجه بیشتری بدان شده است. در طرحهای اسلیمی، پیچ و تاب شاخههای درختان به تصویر کشیده شده است. طرح اسلیمی در حقیقت به عنوان نماد درخت زندگی بشمار می رود و در پاره ای از موارد به عنوان درخت انگور یا تاک نیز در نظر گرفته میشود که توسط برگها با نظم و ترتیب خاصی چیده شده است. تمام منحنیهای اسلیمی جهتی به درون و جهتی به بیرون دارند که جزو ذات اسلیمی است که این موضوع گرایش به بینهایت دارد و نشانی از جاودانگی در اسلیمی بهشمار میرود. ساختار طرح اسلیمی از سه بخش تشکیل شده است که به شرح زیر می باشد:
بند: در طرح اسلیمی، بند همانند ساقه گیاهان است که سایر اجزای طرح اسلیمی بر روی آن قرار گرفته اند.
سربند: اصطلاحا برای اتصال بندها در طرح اسلیمی از سربند استفاده میشود.
سر اسلیمی: همانطور که در گیاهان برگ، گل و غنچه وجود دارد، سربند اسلیمی نیز نماد برگ، گل و غنچه می باشد.
طرح اسلیمی و صنعت فرش
از ویژگیهای نقشه فرش ایرانی ریزه كاری و پر كار بودن آنهاست، به عبارتی هنگامی كه به یك فرش نگاه می كنیم، تمام سطح فرش از گل و برگهایی كه به وسیله خطوط گردان و یا شكسته به هم وصل شده اند، پوشیده شده است و زیبایی این نقشه ها در آن است كه در عین شلوغ بودن و در هم آمیختگی طرحها، دارای آرامش و هماهنگی می باشند.
طرح و نقش اسلیمی یکی از نقش و طرحهای ایرانی است که در بسیاری از هنرها از جمله فرش بافی، کاشی کاری، کوزه گری، گچبری و .... کاربرد دارد. طرحهایی که در بافتن فرش ایرانی به کار گرفته میشود محدود به یک طرح نیست و طرحهای مختلفی وجود دارد که شاید در این میان، طرح اسلیمی یکی از معروفترین این طرحها می باشد. وقتی روی فرش، شاخههای درختان را مشاهده می کنید، که با حالتی منظم و دلپذیر در هم پیچ خوردهاند، احتمالا طرح فرش از نوع اسلیمی است که برای بسیاری از افرادی که با هنر نگارگری و همچنین صنعت فرش آشنایی دارند، طرحی آشناست.
طرح اسلیمی از طرحهاي زیبایی است که در بسیاري از مراکز بافت فرش به ویژه نواحی مرکزي ایران، مانند اصفهان کاربرد و طرفدار زیادي دارد. طرح اسلیمی دارای تنوع و گونه های مختلفی است که از انواع اسلیمی در صنعت فرش بافی می توان، به اسلیمی برگی، ساده، مرکب، حلزونی (کهکشانی)، اسلیمی لچک ترنج دار، خرطومی، شکسته، گل دار و … اشاره کرد.
شرکت فرش اکباتان (نامی به قدمت فرش ماشینی) طرح ها و نقشه های متنوعی را محصولات خود گنجانده است تا سلیقه انواع مشتریان را جلب نماید. این شرکت با بهره گیری از مواد اولیه با کیفیت، تلاش دارد تا محصولات با کیفیت و همراه با نقشه های جذاب و گیرا را روانه بازار کند. طرح و نقشه اسلیمی، یکی از انواع طرح ها و نقشه هاست که در محصولات شرکت فرش اکباتان وجود دارد.