بی شک فرش ایرانی نشانه هویت ایرانی است و نقش فرش جدا از آنکه در کدام منطقه از حوزه فرهنگ ایرانی بافته شده باشد، از چه مواد اولیه در آن استفاده شده یا رنگبندی آن به چه صورت است؛ بازگوکننده آئینی از تاریخچه ایرانیان است. طرح و نقش فرش ایرانی مانند سایر آداب و رسوم فرهنگ این سرزمین در طول تاریخ دستخوش تحولات شده است. در هر بخشی از تاریخ ایران، صفحه ای از تاریخ بر روی فرش ایرانی نقش بسته است که هنر مردمان ایران زمین را در قالب تار و پودهای فرش به تصویر می کشد.
خصوصیات مهمی که فرش ایرانی را معروف و جهانی ساخته است، طراحی دلپذیر، متنوع و منحصر به فرد آنهاست. هر یک از فرشهای ایرانی طراحی خود را دارند، به طوری که هزاران طرح جذاب را میتوان در تمام فرشهای ایرانی مشاهده کرد. هر کدام از این طرحها بسیار زیبا و دارای هماهنگی کامل هستند. در میان طرحهای فرش ایرانی، طرح شاه عباسی یکی از پر طرفدارترین طرحها است.
تاریخچه طرح شاه عباسی
تلاش طراحان برای طراحی نقشه و طرح فرش دلپذیر و زیبا، همراه با بکارگیری از مواد اولیه با کیفیت و درجه یک، در نهایت منجر به تولید زیباترین و باشکوهترین فرشهای ایرانی می شود. پیشرفت و تحول در طرح فرشهای ایرانی به تدریج صورت گرفت و براساس شواهد تاریخی، طرحهای قبل از سلسله صفوی، همه هندسی بودند. در طول دوره صفویان، هنر طراحی فرش مورد توجه قرار گرفت و در این دوره، نقش و نگارهایی که بر روی کاشیهای ساختمانها به تصویر کشیده شده بودند، فرم گچ بریها و طرحهای فرش همه روی هم تاثیر داشتند و غنی شده بودند.
از آنجا که طرح شاه عباسی به کلمه شاه عباس برمی گردد می توان دریافت که این نقش به زمان صفویه و زمان حکومت شاه عباس صفوی مرتبط است. در دوره حکومت شاه عباس استفاده از هنر بافندگان و طراحان زبردست موجب تحولی بزرگ در عرصه تولید فرش گردید. طرحهای اسلیمی و گلهای رایج در نقشه های فرش این دوره از جمله مهمترین شاخصه های آن به شمار می رود. با این حال بافتهای دوران صفوی که ریشه در تاریخ و فرهنگ و هنر ایرانی دارد هنوز هم مشاهده می شود به طوری که هنرمندان با استفاده از آن طرحهای بسیار زیبایی بر روی قالیها پیاده می کنند.
گل شاه عباسی
در این بین، گل شاه عباسی، مهمترین قسمت طرح فرش شاه عباس میباشد که گفته میشود پیدایش و شکل گیری آن شاید به دوره های قبل از صفوی نیز برگردد؛ این گل، نیلوفر آبی یا لوتوس نام دارد. به طور کلی طرحهای فرش شاه عباسی که با این گل زیبا مزین شده و مرکب از نقشهای دوران شاه عباس است بسیار زیبا و بینظیر می باشد. به عبارت دیگر، اساس کلیه ي طرح هاي شاه عباسی بر مبناي کاربرد گل معروف شاه عباسی است. در این نقشه ها، گلهاي شاه عباسی بر روي بندهاي ختایی و گاه تلفیق با اسلیمی ها، انواع مختلفی از نقوش فرش را به وجود می آورند.
لازم به ذکر است که گل شاه عباسی، بر اساس ذوق و سلیقه و هنر طراحان فرش، در انواع مختلف فرشها شامل طرح افشان، لچک ترنج، خشتی و .... می تواند بکار رود و فرش ایرانی را همچون تابلوی نقاشی، به نمایش دراورد.
مجموعه فرش اکباتان (نامی به قدمت فرش ماشینی)، با بهره گیری از طرح ها و نقشه های مختلف، سعی بر تامین رضایت و سلیقه مشتریان با سلایق متنوع و مختلف، دارد. هدف این مجموعه، تولید فرشهای ماشینی ایرانی با کیفیت و متنوع است و در این مسیر، از فاکتورها و خصوصیات اصیل ایرانی همانند گل زیبای شاه عباسی، در نقشه های فرش ماشینی، بهره می گیرد.